یادداشت، آیا ملاقات سفیر آمریکا با رستم امامعلی چراغ سبز واشنگتن به انتقال قدرت است؟ - لیسون

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، روز گذشته جان مارک پامرشایم، سفیر ایالات متحده آمریکا در تاجیکستان با رستم امامعلی، شهردار دوشنبه و فرزند ارشد رئیس جمهور تاجیکستان ملاقات و گفت و گو نمود. طرفین در این ملاقات پیرامون سطح فعلی مناسبات و چشم انداز تداوم همکاری ها بحث و گفت و گو کردند. بنا بر گزارش وب سایت سفارت آمریکا و نیز رسانه های تاجیک، همکاری در زمینه های مختلف نظیر اقتصاد، آموزش، فرهنگ و علم و دانش نیز در این ملاقات مطرح شده است.

در کنار این موضوعات مساله توسعه همکاری ها در چارچوب خواهرخواندگی شهر دوشنبه و شهر بولدر (ایالت کلرادو) نیز مورد بحث و آنالیز نهاده شد. تفاهم نامه خواهرخواندگی این دو شهر در دوره جنگ سرد (پیش از فروپاشی شوروی و استقلال تاجیکستان) اجرا شده و همچنان ادامه یافته است. در سال 1987 مردم دوشنبه یک چایخانه دست ساز به شهر بولدر هدیه کردند که اکنون سالانه 100 هزار بازدیدکننده دارد. در همین حال، شهر بولدر نیز یک کافه سایبری و مرکز دوستی به شهر دوشنبه هدیه نموده است.

ملاقات سفیر جدید ایالات متحده با رستم امامعلی، شهردار دوشنبه و اصلی ترین گزینه انتخابات ریاست جمهوری تاجیکستان در حالی صورت می گیرد که الیزابت میلارد، سفیر پیشین آمریکایی ها نیز در مارس 2017 با رستم امامعلی به محض انتصابش به عنوان شهردار پایتخت، ملاقات و گفت و گو نموده بود. با این حال، ملاقات مذکور صرفا پیرامون خواهرخواندگی دو شهر دوشنبه و بولدر اجرا شده بود. اما در ملاقات روز گذشته پامرشایم و رستم امامعلی، طیف گسترده ای از موضوعات پیرامون همکاری های دو کشور و مسائلی فراتر از حیطه اختیارات شهرداری ها مورد بحث و آنالیز نهاده شده است. همین موضوع باعث شده تا شائبه ها پیرامون سیاسی بودن این ملاقات قوت بگیرد.

این ملاقاتهای منظم سفرای ایالات متحده با شهردار دوشنبه در حالی صورت می گیرد که هیچ سابقه ای در دیگر جمهوری های آسیای مرکزی ندارد. با یک جست و جوی مختصر معین می گردد که سفرای آمریکایی هیچ ملاقات محسوسی طی سال های اخیر با شهرداران پایتخت های کشورهای آسیای مرکزی نداشته اند. تنها مورد مشاهده شده در این راستا، ملاقات شهردار بیشکک با دونالد لو، سفیر آمریکا در قرقیزستان است. با این تفاوت که در این ملاقات شهردار بیشکک به همراه معاون و یک هیات رسمی در بازدید از سفارت ایالات متحده با دونالد لو ملاقات کردند. لذا، عزیمت سفیر واشنگتن به دفتر شهردار یک شهر آن هم توسط 2 سفیر و در بازه ای 2 ساله، نشان از ابعاد سیاسی موضوع دارد.

این موضوع نشان از نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری تاجیکستان در سال 2020 و برنامه ریزی های واشنگتن برای آینده انتقال قدرت در تاجیکستان دارد. رستم امامعلی، فرزند ارشد رئیس جمهور تاجیکستان در حال حاضر اصلی ترین گزینه جانشینی پدرش پس از چند دهه حضور در قدرت است. در سال 2016 اصلاحات قانون اساسی برای برطرف موانع حضور رستم در انتخابات 2020 صورت گرفت.

این در حالی است که تا پیش از این برآورد ها مبنی بر نگاه ویژه آمریکایی ها به آزاده رحمان، فرزند دیگر رئیس جمهور تاجیکستان برای انتقال قدرت وجود داشت. آزاده، دختر 41 ساله رحمان در حال حاضر به عنوان رئیس دفتر رئیس جمهور تاجیکستان فعالیت می نماید. وی در حال حاضر از جمله پرنفوذترین چهره های تاجیکستان به شمار می رود. وی با جمال الدین نورعلی اف، معاون وزیر مالیه تاجیکستان ازدواج نموده و هم اکنون 5 فرزند دارد.

آزاده که در سال 2000 از دانشگاه ملی تاجیکستان در رشته حقوق فارغ التحصیل می گردد، در بازه سال های 2004 تا 2006 دوره های زبان انگلیسی را در دانشگاه مریلند گذرانده و در رشته اقتصاد و سیاست در دانشگاه جورج تاون (در نزدیکی شهر واشنگتن) تحصیل می نماید. پس از بازگشت وی وارد دستگاه دیپلماسی تاجیکستان شده و به عنوان معاون وزیر امور خارجه فعالیت می نماید. آمریکایی ها نیز در این مدت نشان داده اند نگاهی ویژه به وی و ظرفیت های او دارند.

در همین حال، رستم 31 ساله که بسیار جوان تر و کم تجربه تر از خواهرش است، بر خلاف وی یک سابقه تماما روسی را پشت سر گذرانده است. رستم نیز پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه ملی تاجیکستان برای ادامه تحصیل در رشته روابط مالی بین المللی، راهی آموزشگاه دیپلماتیک وزارت امور خارجه روسیه در مسکو می گردد. در کردار و رفتار وی نیز به وضوح نشانه های روسی مشاهده شده و حتی لهجه روسی او نیز مشهور است. در حالی که آزادی یک چهره تاجیک و غرب گرا پنداشته می گردد.

از این منظر، ملاقات سفرای ایالات متحده با رستم امامعلی و مطرح نمودن مسائلی فراتر از حوزه اختیارات شهردار پایتخت، نشان از یک پیغام واضح و شاید چراغ سبز به وی برای آینده انتقال قدرت در تاجیکستان دارد.