آرزویم ساخت فیلم هایی با موضوع امام رضا(ع) است - لیسون

شاهمرادی زاده را که بچه های هنری به نام مرشد می شناسند، از دیار امام هشتم(ع) و متولد 1342 است. او در معرفی خودش می گوید: بچه خیابان ضد مشهد هستم. در دوران جنگ تئاتر فی البداهه اجرا می کردم. آن موقع لنگ کفش هم در بیابان غنیمت بود. بچه ها با اجراهای من می خندیدند و گاهی هم گریه می کردند.

هفته ای یک یا دو نمایش در جبهه کار می کردم اما نمی دانستم این ها کار هنری محسوب می گردد. او را که بیشتر به عنوان بازیگر می شناسند؛ فیلم نامه نویسی، کارگردانی و طراحی صحنه زیادی را نیز برعهده داشته است هنوز هم در خیابان هرکسی او را می بیند بلافاصله می گویند، لیلا در واکن مویم و می خندند. در بخشی از مصاحبه می گوید: از شهرت خوشم نمی آید ولی چندی پیش که در سوریه بودم، بیشترایرانی ها و افغانی های گردان ها در سوریه مرا می شناختند. در آنجا فیلم معراجی ها و اخراجی ها را پخش کرده بودند و برایم جالب بود که چه نشاطی در گردان ها و سنگرها با رفتن من پیششان به وجود آمد، دیدم شهرت هم بد نیست.

این ها بخشی از گفت وگوی ما با شاهمرادی زاده است.

او که در سینما بیشتر از هر چیز به عنوان بازیگر با بازی های دلچسب و خوبش در سجاده آتش، خیلی دور خیلی نزدیک، بر بال فرشتگان، اخراجی ها و معراجی ها و... می شناسیم. در اکران معراجی ها و ایفای نقش زیبای تاجیک و در نقش رزمنده مشهدی مورد توجه اهالی سینما قرار گرفت. در قالب کارگردان نیز در سی و دومین جشنواره فیلم فجر با فیلم پنجشنبه آخرماه حضور داشت.

گفت وگوی چند ساعته و متفاوت با ماشاءالله شاهمرادی زاده را با هم می خوانیم.

کار حرفه ای تئاتر شما از کجا شکل گرفت؟

سال 64 وقتی از جبهه به مشهد بازگشتم با گروه تئاتری در مسجد مالک اشتر و بعدها با بچه های حوزه هنری شروع به کار کردم. آنجا تئاتر، حرفه ای بود و با جواد اردکانی، حمید و سعید سهیلی مشغول به کار شدم کار به جشنواره تئاتر فجر راه پیدا کرد، اما باید دوباره به جبهه باز می گشتم. جنگ که تمام شد احساس کردم دلم می خواهد تئاتر را ادامه دهم.

کمی از کارهای نمایشی تان در جبهه برایمان بگویید.

در جبهه احساس کردم دلم می خواهد کاری انجام دهم. خیلی از حرف ها را می شد از طریق تئاتر زد و به همین خاطر شوخی های بچه ها را به نمایش نامه تبدیل می کردم، بدون آنکه نمایش نامه ای بنویسیم. شاید بدون اغراق 400 نمایش نامه در همان دوران کار کردم و همه ابزار صحنه و لباس من یک بیل، چفیه و ملحفه بود. گاه 14 نقش را بازی می کردم، البته آن موقع نمی دانستم این ها کارهای هنری است. یک ساعت اجرای نمایش هایم همیشه طول می کشید، 45 دقیقه همه می خندیدند و یک ربع آخر هم گریه می کردند. اما با ورودم به دنیای حرفه ای تئاتر دیدم کلی نیرو و عوامل نیاز داریم و چند ماه تمرین می خواهد و تعداد مخاطبان آن هم محدود است؛ بنابراین سینما اولویتم شد. من در سپاه کار می کردم و در همان سال ها هم کار هنری را ادامه دادم تا بازنشسته شدم.

شروع کار در سینما چگونه شکل گرفت؟

در اولین فیلم کلید بهشت را ساختم و بعد از آن بابا نظر که آن موقع او در قید حیات بود. چند فیلم برای آزاده ها ساختم و بعد سریال روژان را نوشتم و کارگردانی کردم که بارها هم پخش شد. بعدها آقای شمقدری بر بال فرشتگان را ساخت که من در آن هم بازی کردم و هم طراحی صحنه های جنگ با من بود. بعد کم کم نوشته هایم را به صورت فیلم نامه درآوردم و چند بار هم جایزه فیلم نامه نویسی کشوری را دریافت کردم.

در فیلم های سجاده آتش، آخرین شناسایی، براده های خورشید، مردی شبیه باران، رنجر، دکل، توفان شن و... نیز حضور داشتم.

نقش ها و نوع بازی شما مختص به خودتان است، برای این شیوه بازیگری تمهیداتی اندیشیده اید؟ چطور شد که تاکنون در قالب های دیگر بازیگری قرار نگرفته اید؟

نوع بازی من ذاتی است و من ادعایی بر سبک ندارم. در جبهه هم نوحه می خواندم، اما سبک خودم می خواندم. در بازیگری به دیگران احترام می گذارم و از تجربه های آن ها استفاده می کنم، اما با حس و حال خودم بازی می کنم. جالب است، هر گاه یک کلمه سر لوکیشن تهرانی حرف می زنم، خودم کات می دهم و می گویم نشد دوباره!

در بازیگری هر چه خودت باشی، مردم راحت تر قبولت می کنند.

نگه داشتن لهجه مشهدی کار سختی نبود؟ آیا فیلم های بدون لهجه مشهدی هم به شما پیشنهاد می گردد؟

سال 69 که بربال فرشتگان را جواد شمقدری ساخت سکانس هایی را داشتم و چون دیالوگ ها را فی البداهه می گفتم و در فیلم نامه دیالوگ ها کامل نبود و تند هم حرف می زدم، یک روز تهیه کننده تماس گرفت و گفت بیا ببینیم چی گفتی. آن موقع فیلم ها دوبله می شد و مدیر دوبلاژ آقای طهماسب به مشکل خورده بود و از خودم دعوت شد. یک سال گذشته بود، رفتم و فیلم را نمایش دادند و گفتن، بگو چی گفتی؟! دوباره دیالوگ ها را گفتم. صدایم را ضبط کردند و گفتند صدای خودت بهتر از صدای دیگران است و دیالوگ های من با صدای خودم پخش و اکران شد. به یاد دارم پس از اکران این فیلم را حضرت آقا هم دیده بودند و خوششان آمده بود که به آقای شمقدری گفته بودند، عالی است و مردم هم از لهجه مشهدی من خوششان آمده بود و ارتباط برقرار کردند و همین موجب انگیزه و ادامه این رویه شد. اگر تهرانی صحبت کنم، لهجه مشهدی ام تغییر می کند. بازیگران مشهدی هستند که تهرانی صحبت می کنند و دیگر نقش فردی با لهجه مشهدی را به خوبی نمی توانند، ایفا کنند. تصمیم گرفتم تهرانی حرف نزنم. همه سخنرانی هایم هم مشهدی است. ممکن است خیلی از کارگردان ها تصور کنند که من جز لهجه مشهدی، سایر لهجه ها را نمی توانم ایفا کنم و به من پیشنهاد کار ندهند. زیاد هم علاقه به بازیگری ندارم. معمولاً بچه های مشهد را معرفی می کنم که استادهای من هستند.

از نخستین تجربه ساخت فیلم سینمایی تان پنجشنبه آخر ماه بگویید. سوژه چگونه شکل گرفت و هدفتان از ساخت این فیلم چه بود؟

پنجشنبه آخر ماه قصه خانواده ای است که پنجشنبه آخر هر ماه در منزلشان روضه برگزار می گردد، اما به دلیل بیماری روحانی روضه، آن ها هم تصمیم می گیرند برای دیدار اقوام به کاشان بروند. پسر جوان خانواده از فرصت نبودن خانواده استفاده می کند و قرار است پارتی راه بیندازد، اما حال روحانی بهتر می گردد و او برای خواندن روضه می آید و... یکی از دغدغه های من ارتباط با نسل جوان است با این فیلم همه بغضم را خالی کردم که بتوانم با آن ها ارتباط برقرار کنم. قصه روضه امام حسین(ع) است که بر پارتی شیطان پیروز است. به نظر من، هنر گاه می تواند از منبر و دانشگاه هم برای مردم ملموس ترعمل کند.

آیا ساختن فیلم و در جایگاه کارگردان بودن سخت تر است یا بازیگری؟

به اعتقاد من، در کارگردانی اگر بدانی چه می خواهی و تیم هماهنگ باشد، با یک پازل روبروی که قطعات را باید درست کنار هم بچینی، اما هرکدام مسائل خودش را دارد. در دار و ندار جایزه بازیگری گرفتم و جالب است خیلی ها به من گفتند تو در آن خانه واقعاً بودی و تصور نمی کردند این نقش من بوده است و آن را بازی کردم و نمی دانند هربار که جلو دوربین می روم چه فشاری روی من است، قلبم می خواهد از کار بیفتد تا آن سکانسی که بازی می کنم طبیعی باشد.

جایگاه استان خراسان را در فیلم سازی و صنعت سینمای کشور چگونه ارزیابی می کنید؟

وقتی در یک جشنواره از 30 اثر بیش از 10 اثر متعلق به هنرمندان خطه خراسان است، هنرمندانی چون رضا عطاران، سعید سهیلی، ابوالحسن داودی، فریدون جیرانی، احمد کاوری، مهدی صباغزاده و... پس این نشان دهنده قدرت و حضور بچه های خراسان است، اما متأسفانه به این قضیه اصلاً توجه نمی گردد. فیلم سازی در مشهد بسیار سخت است و این مشکل فقط مختص مسئولانمان نیست و بخشی هم به خود بچه های هنری برمی گردد که وحدت لازم را ندارند.23 سال است که در شهر خودم و پایتخت آواره ام. اگر شرایط ساخت یک فیلم در سال در مشهد برایم مهیا گردد با دل و جان به زادگاهم برمی گردم و برای امام رضا(ع) فیلم می سازم. طی سال ها بارها برای ساخت فیلم مراجعه کردم اما متأسفانه با برخوردهای سرد بسیاری از مسئولان در جایگاه های مختلف روبرو شدم.

ترجیح می دهم فیلم هایی از ابراهیم محبوب، علیرضا آزمایش و شهید برونسی را در شهرخودمان بسازم.

در سرانجام اگر خاطره ای در این سال ها از فیلم هایی که در ارتباط با امام رئوفمان داشته اید برایمان بگویید.

به خاطر دارم در یک فیلم سینمایی در مشهد یک دیالوگ داشتم که خدا رحمت کند عسل بدیعی هم در آن بازی می کرد. سکانسی داشتم که پول ها را پیدا می کردم. کارگردان گفت، رو به گنبد حرم آقا برگرد و بگو امام رضا. توی میدان شهدا بازی می کردم و برگشتم به گنبد آقا که نگاه کردم، دلم لرزید و بغض گلویم را گرفت. انگار که گنبد هم یک نگاهی به من کرد. از برق گنبد آقا احساس کردم یک آن قلبم ایستاد و با همه وجود و نیاز گفتم یا امام رضا! در مردی شبیه باران هم بازیگر روبه روی من دیالوگی داشت که می گفت مرشد تو بچه کجایی؟ ناگهان از ته دل گفتم، قربون گنبد طلاش و بعد او به من می گفت: برو به امام رضا(ع)بگو دعا کنه. امام رضا(ع) وصف نشدنی است و هرچه داریم از کرم اوست.

منبع : قدس آنلاین

بازگشت به صفحه رسانه ها