لوده بافی هنر فراموش شده جهرم - لیسون

خبرنگاران: لوده در لغت به معنی سبد بزرگی است که در قدیم برای حمل خرما و انار و مرکبات از باغستان ها استفاده می شد اما کم کم باغداران به سبدهای پلاستیکی که مقرون به صرفه تر و سبک تر بودند و حمل آنها آسان تر بود روی آورند و امروزه دیگر خبری از این صنایع دستی زیبا نیست!

لوده بافی که در گذشته از مشاغل مهم و قدیمی شهرها و روستاهای جهرم بوده ، از جمله صنایع دستی ظریفی است که به وسیله آن مردم به امرار معاش می پرداختند. لوده بافی البته قبل از اینکه یک منبع در آمد باشد، از هنرها و صنایع دستی برتر به شمار می رفت که دارای ظرافت های خاصی است.

در قدیم با شاخه های جرگه (الوک یا بادام کوهی) یا ترکه نازک و تازه درخت انار در جهرم ابزاری چون لوده، گیره، وردنه (چوبه)، تخته نان پزی، چرخ نخ ریسی (پرّه یا چرخه)، می ساختند.

لوده ها از به هم بافتن چند ترکه چوب پدید می آیند. این لوده ها چندین برابر استحکام چوبی که با آن بافته می شوند، استحکام دارد و از نظر زیبایی نیز شکل هندسی متفاوتی دارد که زیبایی آن را دوچندان می نماید. چوب لوده ها از جنس ترکه ارغوانی است که برخی از لوده باف ها، آن را در خانه یا در باغ خود می کاشتند و یا آن را از دیگران می خریدند و به صورت دسته های بزرگ چیده و به محل کارشان منتقل می کردند.

لوده باف ها، ابتدا برگ ها را از ترکه ها جدا می نمایند و در حالی که هنوز چوب ها نرم هستند، مشغول به بافتن یک لوده می شوند. تماشای هنرمردمانی که با حوصله و صبر به بافتن این لوده ها اقدام می نمایند، بسیار مجذوب کننده و دیدنی است.

لُودَه در لهجه جهرمی به معنی سبد بزرگ است که برای نگه داشتن میوه و موارد دیگر به کار می رفته که از بافتن چند ترکه یا چوب انار یا بادام کوهی ساخته می شده است. این لوده ها به شکل های مختلف و برای مصارف گوناگونی ساخته می شدند. خود لوده، خورجین، سربریزه ای، دم کش، سبد برای نگهداری نان و ده ها نوع دیگر از جمله شکل های مختلف لوده ها هستند.

گیره نیز سرپوش مدوری از جنس ترکه انار بود که در قدیم روی ظرف های غذا می گذاشتند تا از دسترس حیوانات خانگی و حشرات دور باشد.

لوده بافی در گذشته جز مشاغلی بوده که هم در شهر و هم روستا های شهرستان جهرم وجود داشته، ولی در حال حاضر به صورت خیلی محدود در روستای گاره در بخش خفر و روستای بهجان در بخش سیمکان شهرستان جهرم بافته می گردد.

این هنر زیبا را می توان با کاربردی کردن و تطابق با نیازهای زندگی امروز دوباره احیا کرد و در روستاهای این منطقه اشتغالزایی کرد.