مثل ماه؛ روایت دنیا ذهنی و واقعیت آدم ها - لیسون

مسعود زارعیان| شاید سخت ترین انتخاب برای یک تیم برنامه ساز در مقطعی که تلویزیون به انزوا رفته و لایو های اینستاگرامی فوران نموده، پذیرفتن برنامه ای است که باید از لحظات معنوی و تحول مردم عادی بگوید.

برنامه ای که قرار است یک ساعت قبل از افطار جایگزین ماه عسل گردد که با 12 سال سابقه و بودجه ای کلان طیف وسیعی از مخاطبان تلویزیون را مشتری خودش نموده است.

این انتخاب زمانی سخت تر می گردد که فرصتی برای پیش فراوری نیست و در کمتر از یک ماه باید عوامل انتخاب شوند، سوژه ها قطعی شده و به آنتن برسد.

مثل ماه در گروه اجتماعی شبکه سه و با اجرای رسالت بوذری تا الان توانسته قدری از فرایند معمول این نوع برنامه ها فاصله بگیرد و در آشنایی زدایی ها پیروز عمل کند.

با این حال می توان ویژگی برنامه را به اختصار در چند نکته برشمرد:

اولین ویژگی مثل ماه ایده مرکزی آن در روایت قصه هاست، اینکه توانسته ابتدا با عنصری نمایشی و ایجاد فضایی بر مبنای تخیل به استقبال قصه واقعی برود و تا اندازه ای امری غیر معمول روی استیج برنامه رقم بزند.

در ماه عسلِ علیخانی قصه سوژه ها در فضایی واقعی و یکدست روایت می شد که بدلیل بی سابقه بودنش توانست پیروز عمل کند و در دل هوادارانش جای خوش کند، اما آنچه در فصل های اخیرش قطعی می نمود تکراری شدن شیوه روایت قصه ها بود که البته هنوز مشتری خودش را داشت.

شاید همین نکته بود که مدیران این شبکه را واداشت تا دست به ریسک نزنند و فرم کلی برنامه را حفظ نمایند، اما ایده پردازان مثل ماه خواسته اند با حفظ چارچوب قبلی نگاه تازه خودشان را اجرایی نمایند و تا اندازه ای شکل جدیدی از روایت قصه ها را پیش روی مخاطب قرار دهند. اجرایی که فقط دغدغه اش صورت ظاهری قصه ها نیست و به سوی فرامتن متنوع رویداد ها حرکت نموده است.

همانطور که می دانیم مهمترین رکن برنامه های تاک شو مجری آن است که می تواند یک برنامه را درذهن و چشم ها ماندگار کند. این موضوع در مثل ماه نوع اجرای رسالت بوذری را با سابقه معارفی بودنش پیچیده تر می نماید.

او باید از اجرای مستقیم و بعضا احساسی اش فاصله بگیرد و این بار همچون یک آدم قصه گو و بدون قضاوت جزییات داستان سوژه هایش را برای مخاطب روایت کند که قطعا تجربه ای جدید را برای او رقم زده است. تا این لحظه هشت قسمت از برنامه پخش شده که ایده محوری آن برنامه به برنامه بیشتر از قبل قوام گرفته است.

اگر علیخانی با ماه عسل سراغ قصه های واقعی آدم ها می رفت و مخاطبش را پای برنامه اش می نشاند حالا بوذری و تیم برنامه ساز مثل ماه تصمیم گرفته با طراحی متفاوت قصه واقعی را داخل جهانی از پیش ساخته روایت نمایند و فضایی هیبریدی یعنی حرکت بین تخیل و واقعیت را بر گزینند.

تجربه ای که تا اندازه ای برای مخاطب غریب است و در قسمت پنجم حتی یک خودروی تصادفی را به دکور برنامه اضافه می نماید؛ عنصری داستانی و تخیلی که تعلیق هر شب برنامه را تامین می نماید و مخاطب را با سوالی روبرو نموده که برای مثال گاوصندوق کجای قصه امشب می تواند باشد؟!

نکته ای دیگر که این برنامه را از نمونه قبلی اش متفاوت می نماید تاکید بر مفاهیم معنوی و حضور خدا در قصه هاست که پای ثابت همه روایت های مثل ماه است و این برنامه را به ماموریت اصلی اش نزدیک تر می نماید.

نکته دیگر برخورد مجری با سوژه ها و بیان جزییات قصه است که شاید عنصری مهم در جذب مخاطب در نمونه های بین المللی آن است. چرا که افشاگری از راز ها و مسائل خصوصی زندگی آدم ها برای هر بیننده ای جذاب است، اما در مثل ماه مجری برنامه بر خلاف امر معمول این روزها، فاصله اش را با سوژه حفظ می نماید و با رعایت اخلاق اجازه می دهد سوژه در حد احتیاج خط اصلی داستان به بیان جزییات بپردازد.

نکته دیگر دکور برنامه است که از لامکانی و لازمانی فاصله گرفته و با ترسیم فضایی آشنا که گویا کتابخانه شخصی یک خانه است فضایی گرم تر را پیش روی مخاطب قرار می دهد. این ایده را نوع لباس غیر رسمی مجری، حضور فرش و آباژور ها تکمیل می نماید.

در مجموع مثل ماه با حفظ و ارتقاء ویژگی هایی که بیان شد و درک رسالت اصلی اش می تواند بر پایه موقعیت هایی جذاب و در عین حال ساده و همه فهم و شخصیت هایی چند بعدی، از شکل ثابت اینگونه برنامه ها فاصله گرفته و نوعی متفاوت از برنامه هایی با موضوعات دینی و معنوی را در تلویزیون پیشنهاد دهد.