بایدن درباره بازگشت به برجام مردد است - لیسون

به گزارش خبرگزاری خبرنگاران، نشریه آمریکایی پالتیکو به نقل از پنج منبع مطلع گزارش داد، دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا همچنان مردد است که به برجام به عنوان بستری برای رسیدن به توافقی محکم تر بازشود یا از همان ابتدا به دنبال توافقی جدید باشد که مسائل دیگر را هم در بر می گیرد.

این نشریه آمریکایی نوشت، دستیاران ارشد جو بایدن در این خصوص بحث می کنند که آیا بازگشت به برجام در صورت بازگشت ایران به تعهداتش طبق این توافق، با هدف بسترسازی برای یک پیمان منع گسترش محکم تر، بهترین راه است یا باید راه های دیگر که احتمالاً پیچیده تر هستند و ممکن است توافق اصلی را کنار بزند اتخاذ شود.

پیش تر وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد دعوت اتحادیه اروپا برای شرکت در نشست طرف های برجام با حضور ایران را می پذیرد.به نوشته پالتیکو، یک مقام وزارت خارجه آمریکا احتمال دیدار رو در رو با ایرانی ها را گامی فراتر از پیشرفت خواند.

طبق این گزارش، در مجموع تا به امروز تحولات نشان می دهد احیای کامل توافق اصلی که به طور رسمی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خوانده می شود، ممکن است بسیار پیچیده تر و شامل مجموعه ای از مذاکرات بسیار طولانی تر از انتظار ناظران باشد، اگر این اتفاق اصلا رخ دهد.

دریل کیمبال مدیر اجرایی انجمن کنترل تسلیحات در این خصوص گفت: دریچه فرصتی وجود دارد که همیشگی نخواهد بود. سرعت پایین رایزنی از سوی ایالات متحده، هدف گفته شده بایدن را که بازگشت به توافق به عنوان پایه و بعد پیش رفتن بر اساس آن است به خطر می اندازد. یکی از افراد مطلع از گفتگو های داخلی آمریکا گفت: دیدگاه های مختلف زیادی در داخل دولت وجود دارد. فکر می کنم انگیزه برای بازگشت به توافق وجود دارد، اما نتیجه از پیش معین شده نیست.

چگونگی بازگشت آمریکا به برجام

به نوشته این گزارش، یکی از مباحث داخلی در دولت آمریکا درباره گام های بعدی این است که آیا ابتدا هدف باید بازگشت به توافق اصلی باشد یا از همان ابتدا به دنبال توافقی گسترده تر باید بود؛ توافقی که می تواند جنبه های غیرهسته ای مثل برنامه موشک های بالستیک ایران را در بر بگیرد و مفادی دارد که از توافق اصلی بادوام تر یا دائمی هستند.

بر اساس این گزارش، در هر صورت، گزینه روی میز داشتن نوعی توافق موقت است که بتواند باعث اعتماد در دو طرف شود.

به گفته منابع مورد استناد پالتیکو، این توافق لزوماً شبیه توافق اصلی (برجام) نخواهد بود و می تواند شامل دادن برخی معافیت های تحریمی محدود مثل اجازه فروش نفت در ازای توقف برخی اقدامات از سوی ایران باشد که از زمان خروج آمریکا از توافق انجام داده است، یکی از آن ها می تواند توقف غنی سازی اورانیوم تا خلوص 20 درصد باشد.

اظهارات متناقض مقام های آمریکایی

با این حال، یک مقام دولت بایدن اصرار دارد که دولت آمریکا از بحث ها عبور کرده و هدفِ توافق شده همان بازگشت به برجام در صورت بازگشت ایران به تعهدات است. اما این که دقیقاً چه گام هایی و با چه سرعتی برای دستیابی به این هدف باید برداشته شود همچنان محل بحث است.

به نوشته این نشریه آمریکایی، افراد مطلع به گفتگو ها نمی دانستند یا حاضر به اظهارنظر درباره این مسئله نشدند که چه کسانی در بین مشاوران بایدن حامی چه راه کار هایی هستند. برخی تاکید کردند که دولت جدید آمریکا که هنوز یک ماه از عمرش نگذشته همچنان در حال پر کردن مناصب کلیدی در وزارت خارجه، کاخ سفید و فراتر از آن با گزینه های مرتبط با بحث ایران است.

البته سه منبع گفتند برت مک گورک مقام ارشد خاورمیانه در شورای امنیت ملی آمریکا از صدا های تند در موضوع ایران است و جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت آمریکا بعضاً موضع سخت تری نسبت به بسیاری از همکاران خود در موضوع ایران اتخاذ می کند.

بر اساس این گزارش، هر دو مقام ارشد مذکور احتمالاً به توافق گسترده تر از همان ابتدا بجای تلاش برای زنده کردن نسخه 2015 (برجام) تمایل دارند.

به نوشته پالتیکو، رابرت مالی کننده ویژه دولت آمریکا در امور ایران این طور شناخته شده که بیشتر حامی بازگشت به توافق اصلی است. طبق این گزارش، یکی از کسانی که احتمالاً در طرف اوست، جف پرسکوت مقام ارشد در کنندگی آمریکا در سازمان ملل است.

طبق این گزارش، منابع پالتیکو درباره موضع آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا در این خصوص مطمئن نبودند.

سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا و همچنین سخنگوی وزارت خارجه این کشور حاضر به اظهارنظر در خصوص این گزارش نشدند.

حضور آمریکا در جلسه گروه 1+5

پیش تر ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه ای بامداد جمعه (به وقت تهران) اعلام کرد دعوت مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای حضور در جلسه گروه 1+5 و ایران را خواهد پذیرفت.

در این بیانیه آمده است: ایالات متحده آمریکا دعوت مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را برای شرکت در جلسه گروه 1+5 و ایران جهت بحث درباره یافتن یک جهت دیپلماتیک در خصوص برنامه هسته ای ایران خواهد پذیرفت.

خبرگزاری رویترز علاوه بر این، بخشی از بیانیه مشترک وزیران خارجه آمریکا و تروئیکای اروپایی را به عنوان آمادگی واشنگتن برای گفتگو با تهران تفسیر کرده است.

در حالی که رئیس جمهور جدید آمریکا مدعی است قصد دارد کشورش را به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که دولت قبلی آمریکا از آن خارج شد، برگرداند، برنامه معینی در این خصوص ارائه نداده و مدام موضع زیاده خواهانه اتخاذ کرده است.

او در مصاحبه ای طی روز های اخیر به پرسشی در خصوص اینکه آیا حاضر است به منظور ترغیب ایران به اجرای کامل تعهداتش تحریم های یکجانبه را رفع کند یا خیر، پاسخ منفی داد.

علاوه بر این، مقام های دولت او گفته اند قصد دارند از مسأله بازگشت آمریکا به برجام به عنوان سکویی برای رسیدن به آنچه توافقی قوی تر و طولانی تر کردن خوانده شده استفاده کنند. واشنگتن می گوید قصد دارد با همکاری متحدان و شریکانش به چنین توافقی که مسائل موشکی و فعالیت های منطقه ای ایران را هم شامل می شود دست پیدا کند.

مواضع قاطعانه ایران

جمهوری اسلامی ایران تصریح کرده که در خصوص قدرت منطقه ا و برنامه موشکی خود حاضر به هیچ گونه مذاکره نیست و با توجه به آنکه واشنگتن طرفی بوده که توافق را نقض کرده و کاهش تعهدات تهران در واکنش به اقدام غیرقانونی آمریکا انجام شده هر گامی از سوی تهران بعد از رفع تحریم ها صورت خواهد گرفت.

ایران به طرف های برجام هشدار داده چنانچه طرف مقابل تعهداتش را تا هفته اول اسفند اجرا نکند، دولت موظف به توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی است.