تشخیص عارضه پیش دیابت - لیسون

برگرفته از سایت هلث هارتی

مترجم: رزیتا ملکی زاده

آیا می دانید مقدار دقیق گلوکز خون که معین نماینده پیش دیابت است، چقدر باید باشد؟ طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی (WHO) سطح خاص گلوکز خون که جهت تشخیص پیش دیابتی بکار برده می گردد، کمی متفاوت از مقدار اعلام شده به وسیله انجمن دیابت آمریکا (ADA) است، به این علت که متخصصین در مورد این ارقام با یکدیگر اختلاف نظر دارند. این مقاله اطلاعات جامعی در مورد معیارهای تشخیصی دیابت نوع 1 و 2 فراهم ساخته است. در دیابت نوع 1، سیستم ایمنی بدن به سلولهای متخصص در ساخت انسولین (سلولهای بتا) پانکراس حمله و آنها را ویران می سازد، در نتیجه آن پانکراس قادر به فراوری مقدار کافی انسولین نخواهد بود. بنابراین، سطوح بالای گلوکز در خون مشاهده می گردد. هنگامی که سطوح قند خون یا گلوگز خون بسیار بالا باشد، این شرایط به اسم دیابت شناخته می گردد. هنگامی که سطوح گلوکز خون بالاتر از حد نرمال باشد اما نه آنقدر بالا که به اسم دیابت تشخیص داده گردد، به آن پیش دیابت گویند. این عارضه بعلاوه تحت اسم دیابت مرزی یا بینابینی شناخته می گردد. تأیید این عارضه پس از انجام تست سطح گلوگز پلاسما در بدن در حالت ناشتا (FPG) یا تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) صورت می گیرد. آزمایش تصادفی گلوکز پلاسما جهت مقدار گیری مقدار گلوکز خون اجرا شده و فرد احتیاج نیست که برای این آزمایش ناشتا باشد. این بدان معناست که می توان این آزمایش را حتی اگر فرد چیزی خورده یا نوشیده باشد هم انجام داد. این آزمایش پس از آنالیز علائم خاص، جهت تشخیص دیابت و نه دیابت مرزی مورد استفاده قرار می گیرد.

معیارهای تشخیص پیش دیابتی

طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، جهت تشخیص پیش دیابتی سطوح گلوکز پلاسما در حالت ناشتا بایستی بین 110 میلی گرم در دسی لیتر تا 125 میلی گرم در دسی لیتر باشد و بر اساس اعلام انجمن دیابت آمریکا این مقدار بایستی بین 100 میلی گرم در دسی لیتر تا 125 میلی گرم در دسی لیتر باشد. تست قند خون ناشتا در صورت انجام آن به هنگام صبح پس از 8 ساعت ناشتا بودن قابل اعتمادترین است. اختلال گلوکز ناشتا (IFG) به این معناست که در معرض خطر افزوده جهت ابتلاء به دیابت نوع 2 قرار دارید اما هنوز به آن مبتلا نشده اید. مقدار گلوکز خون در حالت ناشتا چنانچه بیشتر یا برابر با 126 میلی گرم در دسی لیتر باشد، و این مقدار در آزمایش دیگری در روزی دیگر مجدداً مشاهده گردد، نشانه دیابت خواهد بود.

بیشتر بخوانید: برترین تغذیه برای دیابت

نتایج گلوکز پلاسما تشخیص

99 میلی گرم در دسی لیتر یا پایین تر نرمال

100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر (6ر5 تا 9ر6 میلی مول در لیتر) اختلال گلوکز ناشتا (پیش دیابت)

126 میلی گرم در دسی لیتر (0ر7 میلی مول در دسی لیتر) و بالاتر در نتیجه بیش از یک آزمایش دیابت

متخصصین اسم می نمایند که به منظور تشخیص پیش دیابت تست OGTT نسبت به FPG از حساسیت بیشتری برخوردار بوده اما انجام آن چندان آسان و راحت نیست. OGTT بعلاوه احتیاج دارد که فرد به مدت 8 ساعت ناشتا باشد. سطح گلوکز پلاسما دو مرتبه مقدار گیری می گردد، یک مرتبه بلافاصله پیش از مصرف مایعی حاوی 75 گرم گلوکز حل شده در آب و مرتبه بعد، 2 ساعت پس از مصرف آن خواهد بود. چنانچه سطح قند خون 2 ساعت پس از نوشیدن مایع مقداری بین 140 و 199 میلی گرم در دسی لیتر باشد، وجود پیش دیابت تأیید می گردد. این عارضه تحت اسم اختلال تحمل گلوکز (IGT) شناخته می گردد. فرد مبتلا به IGT یا IFG از خطر بالایی جهت ابتلاء به دیابت نوع 2 برخوردار است اما هنوز به آن ابتلاء پیدا ننموده است. سطح گلوکز دو ساعته به مقدار 200 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر، در صورت مشاهده مجدد در تکرار آزمایش در روزی دیگر، نشان دهنده ابتلاء فرد به دیابت است.

نتایج گلوکز پلاسما	تشخیص
99 میلی گرم در دسی لیتر یا پایین تر	نرمال
100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر (6ر5 تا 9ر6 میلی مول در لیتر)	اختلال گلوکز ناشتا (پیش دیابت)
126 میلی گرم در دسی لیتر (0ر7 میلی مول در دسی لیتر) و بالاتر در نتیجه بیش از یک آزمایش	دیابت

تشخیص پیش دیابت با انجام آزمایش A1c

انجمن دیابت آمریکا به تازگی آزمایش A1c را جهت تشخیص دیابت و پیش دیابت معرفی نموده است. A1c گزینه مضاعفی جهت تأیید تشخیص پیش دیابت پیش روی پزشکان می گذارد. این آزمایش امکان دارد در شرایطی خاص مانند خونریزی شدید، بارداری و بعضی انواع کم خونی مناسب نباشد. این تست ما را از این امر آگاه می سازد که چند درصد از هموگلوبین ما دارای گلوکز چسبیده به آن است. آزمایش A1c که بعلاوه تحت اسم هموگلوبین گلیکاته (glycated hemoglobin ) یا آزمایش HbA1c شناخته می گردد، تصویری از میانگین کنترل قند خون در مدت 2 تا 3 ماه گذشته را فراهم می سازد. طبق معیارهای A1c، مقدار A1c بین 7ر5% تا 4ر6% (339 تا 46 میلی مول در مول) نشانه پیش دیابت است در حالی که مقدار 5ر6% (47 میلی مول در مول) یا بالاتر سطح A1c نشان دهنده وجود دیابت است. افرادی که دارای سطوح A1c بالای 6% هستند احتیاج به مداخلات شدید و پیگیریهای دقیق دارند.

تشخیص دیابت نوع 1

دیابت نوع 1 بعلاوه تحت اسم دیابت نوجوانی شناخته می گردد به این علت که معمولاً در بچه ها، نوجوانان و جوانان دیده می گردد. در دیابت نوع 1، سیستم ایمنی بدن به سلولهای متخصص در ساخت انسولین (سلولهای بتا) پانکراس حمله و آنها را ویران می سازد، در نتیجه آن پانکراس قادر به فراوری مقدار کافی انسولین نخواهد بود. بنابراین، سطوح بالای گلوکز در خون مشاهده می گردد. تمام انواع دیابت با آنالیز سطوح گلوکز خون تشخیص داده می شوند.

تشخیص دیابت نوع 2

دیابت نوع 2 شایع ترین شکل از دیابت است. در هر سنی حتی در طول دوران کودکی می توان به دیابت نوع 2 مبتلا شد. این بیماری معمولاً با مقاومت انسولینی آغاز می گردد مقاومت به انسولین عارضه ای است که در آن ماهیچه، کبد و سلولهای چربی به درستی از انسولین استفاده نمی نمایند. بنابراین، بدن جهت تسهیل ورود گلوکز به درون سلولها احتیاج به انسولین بیشتری پیدا خواهد نمود. این گلوکز جهت فراوری انرژی مورد احتیاج است. در مراحل ابتدایی، پانکراس جهت برآورده ساختن افزایش تقاضای بدن، انسولین بیشتری فراوری می نماید. اما بعد از آن، توانایی خود در فراوری مقدار کافی انسولین در پاسخ به وعده های غذایی را از دست می دهد.

افزایش ادرار، افزایش تشنگی و کاهش وزن بی علت از علائم اصلی دیابت به شمار می فرایند. افراد 45 سال و بیشتر بایستی به طور مرتب ابتلاء یا عدم ابتلاء به پیش دیابت یا دیابت را در خود آنالیز نمایند. افراد کمتر از 45 سال بایستی در صورت داشتن اضافه وزن (کم یا شدید) و داشتن یک یا چند عامل خطر مانند داشتن والدین، خواهر یا برادر مبتلا به دیابت، عدم تحرک جسمانی، داشتن سابقه بیماریهای قلبی عروقی و غیره بایستی این آزمایش را مد نظر قرار دهند.

افرادی که در آنها پیش دیابت تشخیص داده شده است بایستی به خاطر داشته باشند که انجام منظم تمرینات ورزشی و پیروی از یک رژیم غذایی کم چرب و کم کالری می تواند به تأخیر یا جلوگیری از بروز دیابت نوع 2 یاری کند.

سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه های پزشک متخصص در نظر گرفته گردد.

منبع: راسخون