غار نخجیر: سفری در دل تاریخ به اعماق زمین - لیسون

غارها برخلاف کوه ها که بر روی زمین کاملا تعیین و متمایز هستند، چندان تعیین نیستند. گاهی یک حفره کوچک بر روی زمین که تنها به اندازه ورود یک نفر جا دارد در ادامه به غاری عظیم تبدیل می شود.

با توجه به تعارف فوق بی شک یکی از هیجان انگیزترین و مرموزترین مقاصد گردشگری در جهان غارها هستند؛ که در این میان غار زنده چال نخجیر صندلی ویژه ای دارد.

این غار در استان مرکزی، شمال شرقی شهرستان دلیجان حوالی شهر تاریخی نراق و در دل کوهی به نام تخت واقع شده است. وجه تسمیه غار از منطقه چال نخجیر گرفته شده است. در زبان محلی مردم، چال به معنی گود و پایین و نخجیر به معنی شکارگاه است.

غار چال نخجیر در سال 1368 توسط سازمان آب دلیجان کشف و 1200 متر از غار در سال 1383 توسط سازمان ایرانگردی کف سازی و نورپردازی شد در سال 1384 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد.

طبق نظر زمین شناسان، قدمت غار نخجیر به دوره سوم زمین شناسی باز می شود و از جمله غارهای تکتونیکی جهان محسوب می شود که در اثر گس معکوس طی میلیون ها سال پیش پدید آمده است. طول غار ناتعیین است ولیکن تا کنون حدود 12 کیلومتر از آن شناسایی شده است. ارتفاع سقف داخل حدبیشتر به 27 متر می رسد. دمای هوای غار در تمام فصول بین 9 تا 14 درجه سانتیگراد است. رطوبت غار نیز بین 70 تا 80 درصد است و به دلیل تهویه طبیعی هرگز کمبود اکسیژن احساس نمی شود.

غار نخجیر دارای سه طبقه است که در طبقه اول سفره آب زیرزمینی و دریاچه ای وجود دارد که در عمق 61 متری از سطح غار واقع شده و طبقه های دوم و سوم غار هم پوشیده از آبشارهای آهکی، قندیل ها و چکیده ها و چکنده هایی است که اشکال زیبایی را پدید آورده اند.

بیشتر قسمت های غار از سنگ های آهکی تشکیل شده است و زمانی که آب وارد زمین آهکی می شود در اثر برخورد با فلزها و کانی ها مقداری از آن ها را در خود حل نموده که نهایتا رنگ حاصل از کانی ها باعث تغییر رنگ در آهک می شود.

بیشتر سازندهای درون غار رنگ سفید شیری دارند که گاهی متمایل به زرد هستند اما در بعضی قسمت ها املاح گوگرد باعث ایجاد رنگ زرد، املاح آهن باعث ایجاد رنگ سیاه، املاح مس باعث ایجاد رنگ سبز و املاح جیوه باعث ایجاد رنگ نارنجی مایل به قرمز شده اند.

گردشگران با ورود به غار نخجیر مجذوب مناظر و اشکال شگفت انگیزی همچون انسان، لاک پشت، کرگدن، فیل، تمساح و… می شوند که طبیعت به زیبایی هر چه تمام تر طی 70 میلیون سال صبر و حوصله این گونه از آن ها پرده برداری می نماید؛ چه بسا انسان با کمی پا فراتر گذاشتن و بکارگیری قوه تخیل بتواند در میان این هنرمندی بی بدیل طبیعت، تصاویر ساخته و پرداخته شده در ذهن خود را جست و جو، کشف و نظاره کند.

انعکاس نور به وسیله منشور بلورها و سنگ های کلسیت، در کنار آویزهای گوناگون از سقف و پوشش کریستالی اسفنجی دیوارها و کف و نیز وجود حوضچه های متعدد، تراس ها و دهلیزها و تالارهای زیبایی همچون تالار عروس، دریاچه، برزخ، باغ وحش، چهلچراغ و تالار زیبایی ها منظره عجیب و غریب ایجاد می نماید که این غار را به یکی از برجسته ترین غارهای آهکی تبدیل نموده است. یکی دیگر از عجایب این غار زنده بودن آن است بدین معنی که در صورت آسیب و بروز خرابی ها نابود نمی شود و می تواند در طول زمان، مجدد خود را ترمیم و بازسازی کند.

غار زیبا و اعجاب انگیز نخجیر هرساله میزبان و پذیرای جمع کثیری از گردشگران داخلی و خارجی است که با قصد تجربه ای منحصر به فرد و هیجان انگیز در دل تاریخ، پای بر اعماق پر رمز و راز زمین می نهند. آری زمانی که طبیعت دست به کار می شود چشم ها خیره و زبان ها قاصر از وصف شایسته این هنرنمایی می شوند.