خبرنگاران درباره هارپر لی - لیسون

نل هارپر لی در 28 آوریل 1926 میلادی در مونروویل در غرب ایالت آلاباما دیده به جهان گگردد. پدرش یکی از وکلا برجسته این شهر بود، شاید به همین دلیل است که هارپرلی هم رشته دانشگاهی خود را مانند پدرش انتخاب کرد. وی در دانشگاه آلاباما در رشته حقوق تحصیل کرد و به گردآوری خاطرات روحانیون سده نوزدهم میلادی، جرم شناسی و موسیقی پرداخت. هارپرلی سپس به نیویورک رفت و در یک مؤسسه هواپیمایی مشغول به کار شد اما چیزی که وی را به شهرت رساند، نویسندگی بود. او در 1960 میلادی رمان کشتن مرغ مقلد را منتشر کرد که یکی از پرفروش ترین رمان های تاریخ شد و شهرتی جهانی را برای هارپرلی به ارمغان آورد. از این کتاب آثار اقتباسی بسیاری از جمله یک فیلم به همین نام در 1962 میلادی از طریق رابرت مولیگان کارگردان سرشناس هالیوود ساخته شد در نظرخواهی های عمومی، همواره از فیلم کشتن مرغ مقلد به عنوان یکی از محبوب ترین فیلم های تمام عمر تماشاگران سینما نام برده می گردد. همچنین هارپرلی با نوشتن این کتاب و به خاطر کوشش هایش در زمینه ادبی مدال آزادی ریاست جمهوری آمریکا را در 2007 میلادی دریافت کرد.

در حقیقت هارپرلی با نوشتن تنها یک رمان به شهرتی جهانی دست یافت البته باید اذعان کرد که کم هستند، نویسندگانی که برای نگارش تنها یک اثر به شهرتی بین المللی رسیده اند اما هارپرلی یکی از این معدود چهره هایی است که با کشتن مرغ مقلد نام خود را در تاریخ ادبیات جاودان کرد. این اثر، رمانی فراموش نشدنی درباره دوران کودکی در محله ای در جنوب آمریکا است که در آن بی عدالتی و تعصب نژادی بیداد می نماید.

کشتن مرغ مقلد شاهکار بی بدیل در ادبیات آمریکا

رمان کشتن مرغ مقلد بلافاصله پس از انتشار در 1960میلادی تبدیل به پرفروش ترین کتاب می گردد و نظر مساعد منتقدان را به خود جلب می نماید. این کتاب بسیار دراماتیک و تأثیرگذار است به اصل و ریشه های رفتارهای انسان، معصومیت و تجربه، مهربانی و بی رحمی، عشق و نفرت و شوخ طبعی و ترحم می پردازد. این در حالی است که هارپر لی، همواره آن را داستان عاشقانه ای ساده توصیف نموده است. همچنین رمان کشتن مرغ مقلد در 1964 میلادی برنده جایزه پولیتزر در آمریکا شد. این کتاب از زبان دختری به نام اسکات نقل می گردد که پدرش به نام اتیکاس فینچ که وکیلی انساندوست و شجاع است، وکالت جوان سیاهپوستی را بر عهده گرفته که توسط اهالی یک روستا به تجاوز به عنف و نابرابری نژادی محکوم شده است. اتیکاس با قدرت و بی باکی از عدالت و انسانیت دفاع می نماید و در مقابل تعصب، نفرت، خشونت نژادی و ریاکاری مردم می ایستد. همچنین نام کتاب (کشتن مرغ مینا) از صحنه ای در کتاب آمده است که اتیکاس برای فرزندش تفنگ بادی خریده است اما از او قول می گیرد که به مرغ مینا شلیک نکند، چون این کار را گناه می دانند. همچنین مرغ مینا در این کتاب به عنوان نماد معصومیت استفاده شده است. پدر راوی اتیکاس فینچ به عنوان یک قهرمان اخلاقی برای بسیاری از خوانندگان و به عنوان یک مدل از یکپارچگی برای وکلا نشان داده شده است. به عنوان یک رمان گوتیک جنوبی و رمان تربیتی، تم اولیه کشتن مرغ مقلد شامل بی عدالتی نژادی و کشتار بی گناهی است. محققان اشاره نموده اند که لی همچنین مسایل مربوط به طبقات اجتماعی، شجاعت، محبت و نقش های جنسیتی در جنوب آمریکا را به خوبی به مخاطب منتقل نموده است.

این رمان به بیش از 40 زبان بین المللی ترجمه شده است و یکی از پرفروش ترین رمان ها در جهان بوده است، همچنین با وجود برخورد با مسایل جدی مانند تجاوز به عنف و نابرابری نژادی، این رمان برای گرما و طنز آن مشهور است در واقع رمان زبان طنز در بیان مسائل اجتماعی مثل تجاوز، خشونت، نژادپرستی و دیگر مسائل روز جامعه آمریکایی دارد. همچنین در این اثر هارپرلی مسایل مربوط به اختلاف طبقاتی و نقش زنان در جامعه آمریکایی را نیز نقد می نماید.

اهمیت این نویسنده تا اندازه ای بود که در 2010 میلادی دانشکده حقوق دانشگاه آلاباما و ای بی ای ژورنال برای بزرگداشت نام و یاد وی، جایزه ادبیات حقوقی و جنایی هارپرلی را راه اندازی کردند. این جایزه هر سال به بهترین اثر داستانی که به موضوع نقش وکلا در تغییر جامعه پرداخته، تعلق می گیرد. این جایزه در حقیقت به مناسبت 50 سالگی انتشار رمان کشتن مرغ مقلد که از آثار کلاسیک ادبیات آمریکا به حساب می آید، تاسیس شده است و کوشش دارد تا هر سال بهترین اثر داستانی با تم جست وجوی عدالت را معرفی کند. این شاهکار ادبی سال ها در مدارس آمریکا تدریس می شد و حذف کشتن مرغ مقلد از فهرست کتاب های درسی مدرسه ای در ویرجینیا به اعتراض والدین دانش آموزان منجر شد. ایندیپندنت نوشت: مدرسه ای در ویرجینیا به دلیل وجود کلمات نژادپرستانه و توهین آمیز در رمان های کشتن مرغ مقلد به قلم هار پرلی و این اثر را از فهرست کتاب های درسی دانش آموزانش حذف کرد.

در ایران این کتاب برای نخستین بار در 1347 خورشیدی توسط انتشارات امیرکبیر و با ترجمه فخرالدین میررمضانی منتشر و برای چندین بار تجدید چاپ شده است.

برو دیده بانی بگمار جلد دوم کشتن مرغ مقلد

در 2015 میلادی دست نوشته برو دیده بانی بگمار، توسط دوست و وکیل هارپرلی در یک گاوصندوق قدیمی پیدا شد. این نویسنده عنوان دومین رمانش را از خطی در انجیل قرض گرفته بود. این کتاب در دهه 1950 به نگارش درآمده بود، بنابراین این کتاب در واقع ادامه داستان رمان اول اوست. داستان این رمان که چهاردهم جولای 2015میلادی به طور همزمان روی پیشخوان کتابفروشی های 70 کشور جهان نهاده شد، 20 سال پس از رویدادهای کشتن مرغ مقلد اتفاق می افتد؛ زمانی که دختر آتیکوس فینچ برای دیدن پدرش به آلاباما سفر می نماید اما واکنش ها به چاپ این اثر متفاوت بود؛ وال استریت ژورنال نوشت: برو دیده بانی بگمار برای میلیون ها تن آزمون صبوری و ظرفیت بخشیدن خواهد بود. مارک لاسون نویسنده گاردین در مورد جلد دوم رمان کشتن مرغ مقلد گفت: اگر کتابی که امروز منتشر شده در 1960 میلادی چاپ می شد، مسلماً به این اندازه از آن استقبال نمی شد. این خیلی ربطی به پایین بودن سطح ادبی اثر ندارد، بلکه به این خاطر است که برو یک بپا بگذار یا برو دیده بانی بگمار محبوبیت کمتری دارد و نمی توان آن را مانند کشتن مرغ مقلد در مدرسه ها تدریس کرد اما در نخستین روز انتشار، 105 هزار جلد از این کتاب به فروش رفت. این رمان در ایران توسط ویدا اسلامیه، محمد عباسی، شادی حامدی و سمانه توسلی ترجمه شده است.

هارپر لی که نویسنده آثار دیگری چون عشق- به تعبیر دیگر، کریسمس برای من و وقتی بچه ها آمریکا را کشف کردند هم بود، وی در طول عمر 89 ساله خود همواره از سخنرانی کردن خودداری می کرد و ارتباط خوبی با رسانه ها نداشت. او به خاطر انتشار آثار و اقتباس از رمان هایش بارها به دادگاه شکایت کرد و در این زمینه چهره ای حاشیه ساز به حساب می آمد.

این رمان نویس نامدار آمریکایی در اواخر زندگی خود بخشی از شنوایی و بینایی خود را از دست داد و پایان در 19 آوریل 2016 میلادی دیده از جهان فروبست.