رونق کتاب در فصل سرمای فرهنگ ، طرح پاییزه 99، فروش کتاب را بالا برد - لیسون

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، بعضی طرح های فصلی خانه کتاب را قبول ندارند و عده ای دیگر هم می گویند باید این طرح ها باشد تا کتابفروشی ها رونقی پیدا کند. پاییزه کتاب 99 هم در اوج همه گیری این ویروس کوچک که زندگی مان را تغییر داده است برگزار گردید تا کتابفروشی ها هم بتوانند حال و روزشان در این روز های کسادی بازار نشر را بهتر نمایند. در گزارش امروز آمار پاییزه کتاب 99 و جزئیات آن و اینکه کتاب های چه حوزه ای پرفروش بوده است و بعد آماری از استان ها در این طرح جدید و همچنین مقایسه با پاییزه کتاب 98 و 97 ارائه کردیم تا بدانیم میزان خرید کتاب ها افزایش داشته یا کم شده است. پاییزه کتاب 99 با شعار دانایی، مانایی از 24 آبان کار خود را به مدت 6 روز شروع کرد و در روز آدینه 30 آبان ماه به کار خود سرانجام داد. شاید فرق این طرح با طرح های قبلی در آنلاین خرید کردن از کتابفروشی ها بود. اما بازهم این خرید آنلاین باعث فروش کم کتاب ها نشد.

پول طرح ها را زود حساب کنید

درست است که در تهران طرح های فصلی خیلی تاثیری در خرید مردم از کتابفروشی های عظیم نداشته و آنقدر خرید از آن ها انجام می گردد که خرید در طرح های پاییزه و بهاره و زمستانه برایشان فرقی نداشته باشد، اما برای کتابفروشی های کوچک می تواند موثر باشد. احمد محمدی در یکی از کوچه های فرعی خیابان کریمخان تهران کتابفروشی دارد. کتابفروشی کوچکی که خیلی دوستش دارد و همه چیزش را برای این کتابفروشی محلی خرج نموده است تا این کسب وکار را نگه دارد. وقتی از طرح های فصلی می پرسم، می گوید: ببینید اگر جوری باشد که کتابفروشی های محلی مثل کتابفروشی من بتوانند ثبت نام نمایند، خیلی بهتر است. کتابفروشی هایی که محل گذر مخاطب هستند خواه وناخواه مشتری دارند، اما برای کتابفروشی های محلی این طور نیست. به خاطر همین، این طرح ها باید برای امثال ما گذاشته گردد. از طرح پاییزه 99 و شرایط فروش کتاب می پرسم که می گوید: من امسال رضایت داشتم و تقریبا توانستم تعدادی کتاب خوب با توجه به مخاطب های محدودی که دارم به فروش برسانم. البته کرونا کمی کار را برایمان سخت کرد و به خاطر این بیماری، به صورت حضوری، فروش زیادی نداشتیم، اما به صورت آنلاین و حتی تلفنی خرید زیادی انجام گرفت. وقتی از تسویه ارشاد و خانه کتاب برای این طرح ها می پرسم با کشیدن آهی می گوید: تن ها مشکل طرح های فصلی ارشاد همین تسویه هایی است که باید با کتابفروشی ها صورت گیرد. طرح قبلی که داشتیم را به سرعت تسویه کردند، اما گاهی این تسویه ها به کندی انجام می گیرد. بالاخره اگر ما، در این مدل طرح ها شرکت می کنیم برای این است که بتوانیم کمی به کسب وکارمان رونق دهیم. اگر قرار باشد این کتاب ها را با تخفیف به مخاطب بدهیم و درنهایت با یک فرایند چندماهه پول به دست مان برسد اذیت نماینده می گردد و نمی توانیم روی پول مان حساب کنیم.

کتاب را به دست کتابفروش های شهرستانی برسانید

در شهرستان ها، اما اوضاع متفاوت است، چون خرید کتاب در این شهر ها کم است، مخاطب به دنبال خرید با تخفیف است و برایش حتی تخفیف 10 درصدی هم مهم است. برای همین از این طرح ها استقبال می گردد. برای اینکه از اوضاع فروش کتاب در استان ها بدانم به سراغ یک کتابفروشی در سیستان وبلوچستان رفتم تا بدانیم در این استان اوضاع چطور بوده است.

ایرجی یک کتابفروشی کوچک در زاهدان دارد و کسب وکارش به قول خودش رونق مناسبی دارد چون، کتابفروشی در این شهر کم است و برای همین مردم، خریدهایشان را از این کتابفروشی انجام می دهند.

از ایرجی درمورد طرح پاییزه کتاب امسال پرسیدم که می گوید: طرح امسال خوب بود و برایم جالب بود که مردم استقبال کردند. البته در شهرستان ها معمولا مردم از این طرح ها استقبال می نمایند. چون خرید با تخفیف برایشان مهم است. برای همین هر وقت این طرح ها را داریم خرید هم بیشتر می گردد و خیلی سعی می کنم با توجه به کمبود کتابفروشی در شهرمان، کتاب های جدید را بیاورم تا مردم بتوانند این کتاب ها را با تخفیف خریداری نمایند. طرح پاییزه جدید هم که روز آدینه به سرانجام رسید. خرید خوبی انجام گرفت و امیدوارم بازهم از این طرح های تخفیفی گذاشته گردد تا مردم بتوانند کتاب های موردنیازشان را خریداری نمایند. در استان ما کتابفروشی های زیادی وجود ندارد و برای همین مردم قدرت انتخاب برای کتابفروشی ندارند و باید از همین تعداد کم کتابفروشی برای خرید کتاب هایشان استفاده نمایند. دلم می خواهد از همین جا بگویم مشکل ما، در اینجا پخش کتاب و رسیدن کتاب های جدید است که امیدوارم فکر مناسبی برای آن گردد. در شهرستان های ما کتابفروشی وجود ندارد و خیلی ها برای خرید کتاب به زاهدان می آیند و گاهی کتاب های جدیدی را که بازار نشر می آیند، نداریم. خیلی مهم است که بتوانیم برای قشر جوان این کتاب ها را بیاوریم و تنها درخواست مان رسیدن کتاب های جدید است.

آمار ها چه می گویند؟

روز شنبه اول آذرماه، با اعلام موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، این دوره از طرح پاییزه کتاب99 که همزمان با بیست وهشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران شروع شده بود به مدت هفت روز با مشارکت و استقبال 816 کتابفروشی فعال از 31 استان کشور به سرانجام رسید. تعداد کتابفروشی های این دوره در مقایسه با طرح پاییزه کتاب سال گذشته که به مدت 13روز در 585 کتابفروشی برگزار گردید، رشد 39درصدی را نشان می دهد. در این دوره از کل کتابفروشی های متقاضی طرح پاییزه کتاب99، 128 کتابفروشی از تهران و 688 کتابفروشی از سایر استان ها در طرح مشارکت داشتند که در مقایسه با طرح مشابه سال گذشته افزایش 41درصدی و 32درصدی را تجربه نموده است.

در پاییزه کتاب 98، 320هزار و 986 نسخه کتاب به مبلغ 98میلیارد و 594میلیون و 598هزار و 397 ریال فروخته شد، اما تعداد کتاب های فروخته شده در پاییزه امسال با افزایش 43درصدی به 458 هزار و 833 نسخه کتاب به مبلغ 198میلیارد و 137میلیون و 591هزار و 730ریال رسیده است. 97کتابفروشی در تهران در پاییزه کتاب سال گذشته 43هزار و 835نسخه کتاب فروختند، اما 128کتابفروشی در پاییزه کتاب امسال توانستند 70هزار و 548نسخه کتاب بفروشند که در مقایسه با طرح مشابه سال گذشته 61درصد افزایش داشته است. از کل کتاب های به فروش رفته در پاییزه کتاب 98، 277هزار و 151نسخه کتاب در استان تهران به فروش رفته بود که این رقم در طرح پاییزه 99 با افزایش 40درصدی به 388هزار و 285نسخه کتاب رسیده است.65هزار و 347 نفر در پاییزه کتاب سال گذشته، کتاب خریدند که این تعداد با افزایش 87درصدی در پاییزه کتاب امسال به 122هزار و 127نفر رسیده است، 11هزار و 180 شهروند تهرانی در پاییزه کتاب 98 کتاب خریدند که این رقم در پاییزه کتاب 99 با افزایش 85درصدی به 20هزار و 669نفر رسید. همچنین 54هزار و 167نفر در پاییزه سال گذشته در سایر استان ها کتاب خریدند که در پاییزه امسال با افزایش 87درصدی به 101هزار و 458 نفر رسید.

استان های تهران، خراسان رضوی، اصفهان، قم، فارس، کردستان، آذربایجان شرقی، گیلان، خوزستان و مازندران جزء پرفروش ترین استان ها براساس مبلغ فروش بودند و استان های تهران، خراسان رضوی، اصفهان، قم، فارس، گیلان، خوزستان، آذربایجان شرقی، مازندران و مرکزی جزء پرفروش ترین استان ها براساس تعداد کتاب شناخته شدند.

دنیای کتاب قم، پاتوق کتاب شهرکرد، کتاب فرازمند رشت، نشر ثالث تهران، پاتوق کتاب شیراز، شهر کتاب مشهد، کتاب آبان مشهد، ماه پیشونی تهران، پاتوق کتاب اراک و فروشگاه بوکتاب بندرعباس رتبه های یکم تا دهم کتابفروشی ها را به لحاظ تعداد کتاب های فروخته شده به خود اختصاص داده اند.

البته همه می دانیم به خاطر شرایط خاص سال گذشته و تعطیلی های آبان سال 98، اجرای طرح پاییزه کتاب 98 شرایط خوبی نداشت و برای همین طرح پاییزه کتاب 97 را با پاییزه کتاب امسال مقایسه کردیم. طرح پاییزه کتاب 97 با شعار حال خوش خواندن با پاییزه کتاب با 675 کتابفروشی عضو در سراسر کشور، شامل 523 کتابفروشی در مراکز استان و 152 کتابفروشی در سایر شهر ها و شهرستان های استان ها از 24 آبان در استان ها و از 26 آبان در تهران شروع به کار کرد. در این طرح، استان تهران با 101 کتابفروشی توانست با فروش 55 هزار و 720 نسخه کتاب، رتبه پرفروش ترین استان براساس کتاب را به خود اختصاص دهد که این میزان در پاییزه کتاب 99 به 70 هزار و 548 نسخه کتاب برسد و مبلغ فروش در تهران هم به عدد سه میلیارد و 310 هزار تومان رسیده است. در پاییزه 97، 658 کتابفروشی سراسر کشور، با فروش 338 هزار و 97 نسخه کتاب به مبلغ 80میلیارد و 766میلیون و 840 هزار و 711 ریال توانستند رکورد خوبی را ثبت نمایند و، اما در پاییز 99، 816 کتابفروشی با فروش 458هزار و 833نسخه کتاب به مبلغ 198میلیارد و 137میلیون و 591هزار و 730ریال رشد خوبی را برای فروش کتاب به نسبت دو سال قبل رقم زدند.

بیشترین آمار فروش آنلاین از آن غیرتهرانی ها

یکی از ویژگی های پاییزه 99 افزایش فروش مجازی کتاب ها بود که از بین کتابفروشی های حاضر در طرح، 214 کتابفروشی در کنار فروش حضوری، فروش مجازی نیز داشتند. از این تعداد، 26 کتابفروشی در استان تهران و 188 کتابفروشی از سایر استان ها فروش مجازی داشتند. این کتابفروشی ها توانستند 13هزار و 198 نسخه کتاب بفروشند که از این رقم کتابفروشی های تهران سهم هزارو711 نسخه ای و سایر استان ها سهم 11هزار و 487 نسخه ای داشتند. در پاییزه کتاب 99، دوهزار و 983 نفر به صورت مجازی کتاب خریدند که از این تعداد 284 نفر تهرانی و دوهزار 699 غیرتهرانی از فرصت خرید مجازی در این طرح استفاده کردند.

پاییزه در استان ها استقبال زیاد، تعداد کتابفروشی ها کم

همان طور که گفتیم طرح های فصلی خانه کتاب در شهرستان ها بسیار مورد توجه نهاده شد و کتابفروشان شهرستانی از این طرح استقبال کردند، اما مشکل اینجاست که در شهرستان ها تعداد کتابفروشی ها کم است و نمی توانند همه استان را در قالب این طرح پوشش بدهند. برای اینکه بدانیم در هر استان چه اتفاقی افتاده است جدولی را با آمار پاییزه کتاب 99 آماده کردیم که می توان دید در هر استان چه تعداد کتابفروشی وجود دارد و چه مبلغی کتاب به فروخته شده است. نکته مهم این است که بیشتر کتابفروشی ها در مرکز استان قرار دارند و در شهرستان ها تعداد کتابفروشی ها کم است.

چه کتاب هایی در پاییزه پرفروش هستند؟

تا چند سال پیش در طرح های فصلی اسم کتاب های پرفروش گفته می شد تا مخاطبان بدانند چه کتاب هایی پرفروش هستند. اما این مساله با اعتراض بسیاری از ناشران روبه رو شد و خواهان این بودند که پرفروش ها اعلام نگردد، چون باعث می گردد تا در هر فصل دوباره همان کتاب ها خریداری گردد و برای مخاطب دیگر انگیزه ای برای انتخاب کتاب های جدید باقی نمی ماند. برای همین موسسه خانه کتاب دیگر، کتاب های پرفروش طرح ها را اعلام نمی کند.

برای اینکه بدانیم در طرح پاییزه کتاب امسال چه کتاب هایی و با چه محتوایی خریداری شده است به سراغ، کتابفروشی ها رفتیم و از آن ها در خصوص محتوای خریداری شده کتاب ها پرسیدیم و درنهایت کتاب های رمان و داستانی، پرفروش ترین بودند و کتاب های موفقیت و روانشناسی در رده دوم و کتاب های خاطرات در رده سوم نهاده شدند. این خاطرات شامل کتاب هایی است که بیشتر ترجمه شده اند، مثل خاطرات جان بولتون که انتشارات امیرکبیر این کتاب را منتشر نموده و یکی از کتاب های پرفروش طرح پاییزه کتاب بوده است. کتابفروشان حاضر در طرح پاییزه 99 معتقد بودند در سلیقه مخاطب همچنان تفاوتی با طرح های قبلی وجود ندارد و همچنان کتاب های رمان و داستان در صدر جدول خرید مخاطبان کتاب قرار دارند.