هنر ادبیات به یک چیز ماشینی تبدیل شده است - لیسون

صمد نعمانی، معلم و ویراستار کتاب ادبیات فارسی، در گفت وگو با خبرنگاران درباره عوامل موثر در اشتیاق دانش آموزان به درس ادبیات، اظهار کرد: یکی از نارسایی های کار مولفان کتاب درسی یکسان بودن کتاب ادبیات فارسی برای همه رشته های درسی متوسطه است. نظام آموزشی رشته ها را تغییر داده، اما متاسفانه کتاب درسی ادبیات فارسی برای همه رشته ها یکسان است و این یک نقص است. چون دانش آموز علوم انسانی می بیند درس ادبیاتی را که می خواند مشابه رشته های ریاضی و تجربی است، برای همین سطح بیان و تدریس در رشته علوم انسانی پایین می آید، و وقتی این اتفاق می افتد، آزمون، توضیحات و همه چیز مربوط به درس ادبیات فارسی دیگر در سطحی که باید برای دانش آموز علوم انسانی باشد، نیست. آن وقت سوالاتی برای دانش آموز در این باره ایجاد می گردد که ما معلم ها هم در پاسخ دادن به آن ها و توجیه کردن شان می مانیم.

او اضافه کرد: اما به نظر من اشتیاق به درس ادبیات در مقطع متوسطه دوم بستگی به دبیر هم دارد. اگر دبیر دارای پارامترهایی باشد که بتواند درس را خوب تحویل بدهد، بچه ها ذاتا جذب می شوند. من این را لمس نموده ام که دبیر وقتی کارکشته باشد، کلاسش واقعا قابل استفاده است و بچه ها را به ذوق و شوق می آورد. اما متاسفانه برخی دبیران خیلی کارکشته نیستند.

نعمانی با بیان این که اشتیاق دانش آموز به ادبیات چند فاکتور اصلی دارد، گفت: اول عقبه سواد دانش آموز است، دوم حجم کتاب و تکراری نبودن مطالب آن است، درحالی که در کتاب های ادبیات مطالب تکراری وجود دارد. فاکتور بعدی خود دبیر است؛ دبیر ادبیات باید ذوق ذاتی، احساس قوی و هنر تزریق مطالب ادبی را داشته باشد و در این صورت است که دانش آموز واقعا لذت می برد. در دانشگاه های فرهنگیان باید برای انتخاب دبیر ادبیات کسانی انتخاب شوند که واقعا ذوق ادبی داشته باشند و ادبیات را با حال و هوای خوب و همراه با درست خوانی شعر و متن داشته باشند. اما متاسفانه در این سال ها همکارانی که دیده ام خیلی ذوقی برای ادبیات نداشته اند. اشتیاق بچه ها برای این درس خوب است، اگر دبیرشان هم در کارش متبحر باشد.

این معلم در ادامه با اشاره به ضعف ادبی دانش آموزان در مقطع متوسطه اول، بیان نمود: برخی از همکاران ما خصوصا در مقطع متوسطه اول، خیلی بچه ها را حمایت عاطفی، احساسی و ادبی نمی نمایند. وقتی دانش آموز از دوره اول دبیرستان به دوره دوم می آید ما این خلأ را احساس می کنیم که این به نظر من فاجعه است. یعنی بچه ها در حالی به مقطع متوسطه دوم می آیند که از شناخت خوب و درستی از ادبیات برخوردار نیستند و ما در این زمینه با مشکلاتی روبرو می شویم.

صمد نعمانی در انتها گفت: نام من به عنوان ویراستار در کتاب فارسی دوازدهم آمده است اما هیچ اثری از تغییراتی که انجام داده ام نیست. این تغییرات مربوط به جابه جایی سرفصل ادبیات حماسی یا غنایی به جای ادبیات تعلیمی بود که باعث می گردد کلاس ادبیات برای دانش آموز ریاضی یا تجربی که زنگ قبل از ادبیات ممکن است درسی مثل فیزیک را گذرانده باشد، با جذابیت بیشتری همراه گردد.