شرایط پسماند استان تهران از آغاز شیوع کرونا تا خاتمه سال 99 - لیسون

فاطمه اکبرپور در گفت و گو با خبرنگاران با اشاره به اینکه درسال 99 با افزایش شیوع ویروس کرونا، پسماندهای تولیدی در تهران دستخوش تغییر شد، گفت: میزان پسماندهای پزشکی حدود 20 تن در روز افزایش یافت و ترکیب پسماندهای عادی نیز با توجه به افزایش میزان استفاده از وسایل حفاظتی نظیر ماسک، دستکش و ضدعفونی کننده ها تغییر کرد. با این حال خوشبختانه به رغم افزایش استفاده از وسایل حفاظتی، سرانه تولید پسماند در تهران تغییر نکرده و حدود 765 گرم به ازای هر نفر است.

وی ادامه داد: با توجه به اقدامات صورت گرفته برای جداسازی پسماندهای حجیم و پسماندهای مربوط به سرشاخه ها و ... میزان پسماند ورودی به آرادکوه نیز کاهش پیدا کرده است.

اکبرپور یکی از چالش های مدیریت پسماند در سال 99 را تخلیه غیر مجاز پسماندهای پزشکی در اراضی جنوب و جنوب شرق استان تهران ذکر و اظهار کرد: اقدامات قانونی برای مقابله با این معضل بلافاصله انجام شد و پاکسازی اراضی توسط شهرداری ها صورت گرفت. چالش دیگر نیز مربوط به تخلف تعدادی از پیمانکاران پسماندهای صنعتی و ویژه بود که شفاف نبودن مناسبات حاکم بر بازار پسماندها بستر را برای تخلف و سوء استفاده پیمانکاران فراهم کرده بود.

وی در ادامه شرح داد: برخی از این پیمانکاران با نازل ترین قیمت با تولید کنندگان پسماند قرارداد منعقد می کردند و به دلیل هزینه های مترتب بر دفع اصولی پسماندها به ویژه پسماندهای خطرناک، آن ها را در محیط تخلیه می کردند. به منظور برخورد با این معضل و حل آن، بخش نقل و انتقال پسماندها در سامانه جامع محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست پیش بینی شد تا امکان نظارت برای استان های مبدا و مقصد و استان های راستا فراهم گردد.

مسائل مرکز دفع و پردازش آرادکوه و بوی نامطبوع راستا فرودگاه امام(ره)

رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران یکی دیگر از چالش های مهم استان تهران را انتشار بوی نامطبوع از مرکز پردازش و دفع پسماندهای آراد کوه برشمرد که به عنوان یکی از کانون های انتشار بو در راستا فرودگاه بین المللی مطرح است و شرح داد: این مرکز دارای مسائل متعددی است که مرتفع نشدن آن ها منجر به ایجاد آلودگی های زیست محیطی و انتشار بوی نامطبوع شده است. از جمله این مسائل می توان به فرسودگی دستگاه ها و ماشین آلات خطوط پردازش و بازدهی کم این خطوط در جداسازی پسماندها، بالابودن میزان رطوبت موجود در پسماند مخلوط ورودی، عدم استفاده از سیستم های فیلتر بو و تهویه مناسب برای سالن های پردازش، عدم بهسازی و به روز رسانی دستگاه های هوادهی و تاپ ترن (هم زن) فرآیند تولید کمپوست، کیورینگ (عمل آوری) نامناسب کمپوست درشت دانه، دپوی نامناسب کمپوست درشت دانه، جاری شدن شیرابه از آن و آتش سوزی، هوادهی نامناسب توده های کمپوست و عدم تثبیت کامل آن، عدم مدیریت و دفع شیرابه تولیدی مطابق با استانداردها، فقدان طراحی و اجرای اصولی مرکز دفن، ارتفاع زیاد مرکز دفن و نبود چاه های پایش و عدم استحصال بیوگاز اشاره کرد.

از مافیای پسماند و زباله گردی تا مسائل واحدهای بازیافت کننده

به گفته اکبرپور تا زمانی که شرایط ذخیره سازی موجود یعنی مخازن تعبیه شده در معابر و سطح شهر ادامه داشته و امکان دسترسی به پسماند در هر ساعت از شبانه روز فراهم باشد، معضل مراکز جمع آوری و تفکیک غیرمجاز پسماندهای خشک و زباله گردی حل نخواهد شد. از طرف دیگر عملکرد پیمانکاران فعال در این عرصه اعم از رسمی و غیر رسمی خود به تداوم این وضع دامن می زند چرا که سود آن ها در تداوم شرایط موجود است. از این رو ساماندهی پیمانکاران و شفاف کردن نحوه فعالیت آن ها در این حوزه ضرورت دارد.

وی ادامه داد: نحوه فعالیت این پیمانکاران به گونه ای است که باعث ایجاد مراکز غیرمجاز به ویژه در جنوب تهران شده که علاوه بر ایجاد آلودگی های زیست محیطی و تغییر کاربری اراضی کشاورزی، منجر به تولید مصنوعات غیر بهداشتی و غیراستاندارد از بازیافت پسماندها شده است که مجدد به چرخه مصرف باز می گردد. صنایع بازیافت موجود نیز که بر اساس مقررات و ضوابط شکل گرفته اند به دلیل عدم دسترسی آسان به پسماندهای مورد نیاز به عنوان ماده اولیه امکان ادامه فعالیت ندارند چرا که این پسماندها تا رسیدن به دست بازیافت کننده چند دست می چرخند و هزینه های نهایی برای بازیافت کننده غیر واقعی می گردد همچنین در برخی از موارد این بازیافت کنندگان جهت تامین پسماندهای مورد نیاز مجبور به واردات پسماندها از کشورهای دیگر هستند.

تدوین سه طرح جامع مدیریت پسماند در استان تهران

رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران همچنین درباره اتفاقات مثبتی که در سال 99 در حوزه مدیریت پسماندها صورت گرفت، اظهار کرد: یکی از اقدامات مثبتی که طی سال گذشته صورت گرفت تجهیز کارگاه احداث محل دفع پسماندهای صنعتی و ویژه استان پس از 12 سال بود. همچنین در سال 99 تدوین سه طرح جامع مدیریت پسماند در استان تهران توسط مشاوران انجام شد که یکی از این طرح ها، طرح جامع مدیریت پسماند کلانشهر تهران است که در حال حاضر توسط کمیسیون محیط زیست شورای اسلامی شهر تهران بررسی می گردد و امید می رود با اعمال نظر کلیه ذینفعان در کارگروه مدیریت پسماند به تصویب برسد و تامین و تخصیص بودجه های مورد نیاز برای عملیاتی شدن برنامه های پیشنهادی گره گشای مسائل مدیریت پسماند تهران به ویژه آراد کوه باشد.

اکبرپور در پایان گفت: دو طرح دیگر مربوط به طرح جامع مدیریت پسماندهای حوضه های آبریز سدهای لتیان و ماملو و طرح جامع مدیریت پسماند شهرستان های استان تهران است که در پنجاه و سومین جلسه کارگروه مدیریت پسماند استان تصویب و جهت بررسی و ابلاغ به سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور ارسال خواهد شد. انتظار می رود با توجه به اهمیت موضوع به ویژه مدیریت و دفع اصولی پسماندهای شهرها و روستاهای واقع در حوضه آبریز سدهای لتیان و ماملو شاهد تامین اعتبار و بودجه های لازم برای عملیاتی شدن طرح های مذکور در اسرع وقت باشیم.

پایانی پیام